Open Brief: Wat met de kunst van morgen?
Kunsthogescholen zijn bezorgd over de besparingen van Vlaamse regering.
Aan de Vlaamse kunsthogescholen ontwikkelen de kunstenaars van morgen hun talenten. Bovendien leiden de Schools of Arts hen sinds vele jaren ook op tot creatieve ondernemers. Ze leren studenten ook hoe ze zich kunnen engageren in een sociaal-artistieke context. Zo worden studenten-kunstenaars maximaal voorbereid op de start van hun professionele carrière, welke wending die ook kan nemen. De eerste stap daarin is voor veel jonge kunstenaars het verwerven van een basisinvestering van de overheid in professionele kunstprojecten in de vorm van een projectsubsidie. Zonder deze incentive wordt het voor veel kunstenaars moeilijk om een carrière op te bouwen, en nog moeilijker om te evolueren naar een internationaal werkveld.
Met projectsubsidies geeft de Vlaamse overheid jonge en startende kunstenaars een vitaal duwtje in de rug. Hoe bescheiden ook, die ondersteuning genereert samenwerkingen en andere financiële middelen die ervoor zorgen dat er kunst kan gemaakt en getoond worden op het allerhoogste niveau. Grote namen als Ivo van Hove, Anne Teresa De Keersmaeker en Jef Neve, gerenommeerde collectieven als Tg STAN en De Koe zijn dankzij dit systeem kunnen uitgroeien tot de artiesten met internationale renommee die ze nu zijn. Ook volgende generaties, met kunstenaars als Lisbeth Gruwez, Thomas Bellinck of Haider al Timimi – to name but a few – konden (en kunnen) zich ontwikkelen dankzij projectsubsidies. Hun opvolgers werken nu nog onder de radar maar vormen wel de beloftes voor de toekomst.
Als Schools of Arts leiden we kunstenaars op omdat we ook geloven in de essentiële rol en betekenis van kunstenaars in onze samenleving. Tegelijk willen we de kunstenaars die we opleiden ook een perspectief bieden, ook al zijn zij (en wijzelf) zich bewust van hun kwetsbaarheid in de samenleving. Daarvoor is dus een doordacht beleid nodig. Zo’n beleid bestaat bijvoorbeeld, zonder veel discussie en met behoorlijke resultaten, voor KMO’s – de stimulering van start-ups – of voor academisch onderzoek – de middelen van FWO Vlaanderen. Telkens gaat het om bedachtzaam gehanteerde en selectief verdeelde middelen voor projecten, zoals dat hoort.
Met de projectsubsidies beschikt de Vlaamse overheid over een instrument om jonge kunstenaars de broodnodige investering te geven. De aangekondigde besparing van 60% zal dat beleid drastisch veranderen, meer nog, een effectief beleidsinstrument verliest gewoon elke betekenis. Daardoor ontstaat een kloof tussen een motiverende opleiding en een werkveld waarin men zich té snel zal moeten profileren, waarin geen ruimte meer is voor een organische ontwikkeling van artistiek potentieel.
De kunsthogescholen zijn verbaasd dat deze maatregel zonder enig overleg met het werkveld wordt opgelegd en al over anderhalve maand in werking treedt. Men kan zich afvragen hoe dit strookt met de regels van behoorlijk bestuur. De hogescholen dringen bij de Vlaamse regering aan op een grondig overleg over deze beslissing en rekenen er ook op dat zij als betrokken partij mee uitgenodigd worden.
Namens de Vlaamse kunsthogescholen:
- Ann Brusseel, algemeen directeur Erasmus Hogeschool Brussel
- Kathleen Coessens, directeur Koninklijk Conservatorium Brussel, Erasmus Hogeschool Brussel
- Pascale De Groote, algemeen directeur AP Hogeschool Antwerpen en voorzitter werkgroep kunsten VLHORA
- Wim De Temmerman, prodecaan KASK & Conservatorium en Opdrachthouder hoger kunstonderwijs HOGENT
- Stefaan De Ruyck, hoofd Koninklijk Conservatorium Antwerpen, AP Hogeschool Antwerpen
- Erwin Goegebeur, departementshoofd PXL-MAD School of Arts, Hasselt.
- Koen Goethals, algemeen directeur HOGENT
- Veerle Hendrickx, algemeen directeur Karel de Grote Hogeschool
- Lars Kwakkenbos, decaan KASK & Conservatorium, HOGENT-Howest
- Ben Lambrechts, algemeen directeur Hogeschool PXL
- Ann Olaerts, hoofd School of Arts RITCS, Erasmus Hogeschool Brussel
- Johan Pas, hoofd Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, AP Hogeschool Antwerpen
- Simon Van Damme, algemeen directeur – decaan LUCA School of Arts
- Ad Van Rosmalen, hoofd Sint-Lucas Antwerpen, Karel de Grote Hogeschool
- Maarten Vanvolsem, vicedecaan onderwijs LUCA School of Arts